W poprzednim poście opisałem prawdopodobną przyczynę istnienia w USA gradientu wschód-zachód stwardnienia rozsianego. Przesunięcie lokalizacji na zachód w danej strefie czasowej (w około 15 roku życia) powoduje obniżenie ryzyka zachorowania na SM wskutek wpływu na wydzielanie melatoniny przez szyszynkę. Jest to dosyć łągodny efekt, ale moim zdaniem zauważalny.
Oglądając mapę zachorowań na SM w USA można stwierdzić, że przesunięcie lokalizacji zamieszkania w wieku 15 lat na południe zmniejsza szanse zachorowania w jeszcze większym stopniu. Wiadomo z geografii, że dzień i noc na niższych szerokościach geograficznych są bardziej wyrównane. Przesuwając się w USA na południe wydłużamy noc latem, a zimą skracamy. Rytm dobowy jest więc bardziej wyrównany przez cały rok. Dłuższa noc oznacza większą produkcję melatoniny przez szyszynkę. Jak wspomniałem zmiany w kierunku południowym są większe niż w kierunku zachodnim, mimo porównywalnego opóźnienia wschodu słońca. Moim zdaniem, kluczowe jest tu działanie promieni słonecznych na skórę powodujące zmianę metabolizmu witaminy A i receptorów jądrowych z nią związanych. O witaminie A pisałem tutaj.
Mapę SM w USA możecie obejrzeć w poprzednim poście, a w tym przyjrzymy się Francji.
Mapa przedstawia zachorowania na SM na 100.000 mieszkańców oraz promieniowanie słoneczne w danym obszarze. Stosując ten sam klucz co w przypadku USA widać, że zachorowania maleją na zachód i południe. Warto zauważyć, że Bretania, w której słońce wschodzi najpóźniej pomimo lokalizacji na północy kraju ma zachorowalność porównywalną z Marsylią.
Podsumowując - pod kątem ewentualnego zachorowania na SM - niekorzystne jest przebywanie w wieku 15 lat w lokalizacji o znacznej nierównowadze cyklu dobowego (dzień/noc) oraz w lokalizacji o silnie zaznaczonym rytmie rocznym (zmieniające się w ciągu roku okresy światło/ciemność) oraz w rejonie wschodnim danej strefy czasowej (wcześniejszy wschód słońca). Niekorzystne jest też przebywanie w lokalizacji o słabym nasłonecznieniu (słabszy rytm dobowy i słabszy metabolizm witaminy A).
Podsumowując - pod kątem ewentualnego zachorowania na SM - niekorzystne jest przebywanie w wieku 15 lat w lokalizacji o znacznej nierównowadze cyklu dobowego (dzień/noc) oraz w lokalizacji o silnie zaznaczonym rytmie rocznym (zmieniające się w ciągu roku okresy światło/ciemność) oraz w rejonie wschodnim danej strefy czasowej (wcześniejszy wschód słońca). Niekorzystne jest też przebywanie w lokalizacji o słabym nasłonecznieniu (słabszy rytm dobowy i słabszy metabolizm witaminy A).
