Rola melatoniny w reumatoidalnym zapaleniu stawów

Trafiłem na ciekawy opis badań nad wydzielaniem melatoniny u osób chorych na RZS. Problem ten został przebadany z powodu istnienia charakterystycznego rytmu dobowego objawów tej choroby. Nasilenie objawów ma miejsce we wczesnych godzinach rannych i maleje w ciągu dnia.

Badano stężenie melatoniny we krwi w godzinach od 20.00 do 8 rano, co dwie godziny. Chorzy na RZS wydzielali łącznie w tym okresie znacząco więcej melatoniny od osób zdrowych. Charakterystyczne było, że szczytową wartość wydzielanej melatoniny osiągali oni o około dwie godziny wcześniej niż osoby zdrowe i szczyt ten utrzymywał się przez następne dwie, trzy godziny na niezmienionym, wysokim poziomie. Zjawisko to nie występowało w grupie kontrolnej (zdrowi). Melatonina przesuwa odpowiedź układu immunologicznego w stronę Th1, czyli agresywną.

Kortyzol, hormon nadnerczy również wydzielany w rytmie dobowym (maksymalne stężenie około 8 rano), przesuwa odpowiedź układu odpornościowego w stronę Th2, czyli łagodną. U chorych na RZS stężenie kortyzolu jest bardzo niskie. Powoduje to przewagę układu Th1 i wysoką autoagresywność komórek.

Czy można coś z tym zrobić? Można. Wczesna pobudka (4 rano?) i fototerapia spowodują spadek produkcji melatoniny i wzrost poziomu kortyzolu i innych hormonów nadnerczy, których deficyt odnotowuje się w RZS (DHEA, noradrenalina).