Pisząc o najistotniejszych moim zdaniem badaniach nad SM zapomniałem ponownie opisać badanie przepływu mózgowego krwi (tzw.perfuzji) i poziomu endoteliny z naczyń mózgowych u chorych. Endotelina to substancja wydzielana przez śródbłonek naczyniowy (podobnie jak tlenek azotu) mająca za zadanie zwężanie naczyń (tlenek azotu - poszerzanie). Oba czynniki powinny pozostawać we względnej równowadze.
Badanie wykazało znacząco mniejszy poziom perfuzji u chorych na SM w porównaniu z grupą kontrolną (osoby zdrowe) oraz zdecydowanie (ok.25%) wyższy poziom endoteliny-1 pochodzącej z krążenia mózgowego (badano krew z żyły szyjnej) w porównaniu do endoteliny z krążenia obwodowego (żyła łokciowa). Podsumowując - chorzy mieli w nadmiarze silnie działający czynnik zwężający naczynia mózgowe i mniejszy przepływ krwi tym spowodowany. W trakcie badań chorym podano bosentan, lek będący antagonistą receptorów endoteliny-1. Lek ten likwidował wpływ endoteliny - naczynia się nie zwężały pod jej wpływem. Ponownie zbadano przepływ krwi w mózgach chorych na SM i okazał się on być identyczny jak u zdrowych. Wnioski wydają się oczywiste.
Pytanie brzmi, skąd bierze się nadmiar endoteliny akurat tylko w naczyniach mózgowych? Lokalny charakter objawu skreśla wszelkie podejrzenia o genetyczne czy ogólnoustrojowe podłoże tego symptomu. Jaki czynnik może to powodować?
Endotelina wydzielana jest przez śródbłonek pod wpływem działających na ścianki naczyń sił statycznych (w przeciwieństwie do tlenku azotu wytwarzanego pod wpływem sił tnących związanych z tarciem krwi o ścianki). Wydzielana jest:
- w sytuacji zbyt wolnego przepływu krwi
- w sytuacji hipoksji (brak tlenu we krwi i prawidłowego utlenowania okolicznych tkanek)
- w sytuacji niedokrwienia
- pod wpływem angiotensyny II (jeden z hormonów cyklu nadnerczowego RAA kontrolującego stężenie jonów sodowych i potasowych w organizmie)
Wynikają z powyższego dwie możliwosci - problemy ze sprawnym przepływem mózgowym krwi w części naczyń albo nadmierne wydzielanie angiotensyny II w związku z nierównowagą sodowo-potasową. Naczynia wmózgu połączone są dość przypadkowo - u każdej osoby inaczej. Czasem są zbyt wąskie. Na to wpływu nie mamy. Swobodny odpływ krwi z mózgu może mieć różne przyczyny - CCSVI, zespół kręgowo-podstawny (anomalie w kręgosłupie szyjnym) czy zespół górnego otworu klatki piersiowej (nieprawidłowa budowa górnych żeber powodująca ucisk na żyły odprowadzające krew z mózgu. Dosyć prawdopodobne jest chwilowe zaburzenie odpływu krwi z mózgu w pewnych pozycjach głowy i szyi (np. odwrócenie głowy) lub układu barków (ciekawe, że moja prawa noga odmawia posłuszeństwa tylko przy koszeniu trawnika lub noszeniu ciężkich walizek - czyli sytuacji kiedy mam opuszczone barki i napięte mięśnie).
Bez względu na przyczynę, lek bosentan redukuje działanie endoteliny i poprawia krążenie mózgowe, zakłócone u osób z SM.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz